گفتگوی تلویزیونی «مهین علیپور» در برنامه «علیه تبعیض»  با «مینا احدی»، در ارتباط با هشت مارس روز جهانی زن

مینا احدی:"هشت مارس امسال بسیار ویژه است"

مهین علیپور: مینا احدی اولین سوال من اینست که با توجه به ویژگی ای که اوضاع امروز دارد کمپین ۸ مارس چه میطلبد؟ بخصوص با توجه به اینکه زنان در شمال آفریقا و خاورمیانه امسال آن حالت زیر دست و مطیع بودن را شکستند بخصوص در رابطه با کارهایی از جنس کار علیا ماجده دوست دارم که شما این ۸ مارس را برای ما بیشتر بشکافید و بگویید که باید به چه صورت برگزار بشود.

مینا احدی: همانطور که شما هم اشاره کردید ۸ مارس امسال از نظر من کاملا ویژه است. ما سالهاست ۸ مارس برگزار میکنیم و سالهاست تا آنجاییکه به ایران برمیگردد در مورد مشکلات زنان حرف میزنیم. از حکومت اسلامی، قوانین اسلامی، حجاب و جداسازی جنسیتی و همه اینها. ما جریانی هستیم که حجاب سوزان را در ایران و کشورهای مختلف فراخوان داده ایم. و مجموعه بسیاری از فعایتها را در دفاع از حقوق زنان انجام داده ایم. ولی امسال ما در شرایطی به استقبال ۸ مارس میرویم که در کشورهای مختلفی از جمله مصر، لیبی، تونس و سوریه انقلابات و اعتراضات گسترده ای جریان دارد و زنان نقش بسیار مهمی در این اعتراضات داشته اند. حقیقت این است که ما سازمان و جریانی بوده ایم که از اول همیشه گفته ایم حکومتهای دیکتاتوری یا حکومتهای اسلامی یا باندها و سازمانهای اسلامی برخلاف ﺁنچه رسانه های بورژوایی تصویر میکنند ابدا شاخص تفکر و گرایش مردم در جوامع اسلام زده نیستند. و نمیتوانند نشان دهند که در آن جوامع مردم چگونه فکر میکنند و زنان چطور زندگی میکنند و یا چطور فکر میکنند. دولتهای دیکتاتور چه دولت حسنی مبارک باشد چه حکومتهای دیگری که در موردشان صحبت میکنیم همیشه از قوانین و سنتهایی دفاع میکنند که ضد زن بوده و زنان در این کشورها قربانیانی بوده اند که اتفاقا همیشه علیه این بی حقوقی مبارزه کرده اند. اتفاقی که الان افتاده است این است که در آن کشورها انقلاب شده است، انقلاباتی که توده عظیمی از مردم، زنان خیلی زیادی به خیابان آمدند، مثلا الان دیگر کم کم در مورد میدان التحریر کتاب نوشته میشود، خاطراتشان را مینویسند و خیلیها میگویند که آن چند روزی که مردم آنجا بودند روابطشان با یکدیگر خیلی محترمانه بوده زنان نقش خیلی فعالی داشتند و حرف میزدند و سخنرانی میکردند در مورد جامعه ای که از آن دفاع میکنند و یا به امید آن جامعه ای که بودند. در هر حال امسال ما در این کشورها و ایران در شرایطی به استقبال ۸ مارس میرویم که شاهد انقلابات گسترده ای بودیم، دیکتاتورهایی سقوط کردند، دیکتاتورهایی در حال سقوط هستند و بحث مسئله زنان، موقغیت زنان، بحث قوانین، بحث اسلام، بحث سنتهای ضد زن همگی به روی میز آمده و میلیونها نفر در این موارد بحث میکنند. بنظر من مهم است که ۸ مارس امسال هم گسترده برگزار بشود و هم روی این مسائل تمرکز بکنیم و هم تا آنجایی که به ایران برمیگردد راجع به ۸ مارس در ایران بطور ویژه تر صحبت کنیم.

مهین علیپور: بله شما در صحبتهایتان گفتید که زنان به چه صورت نقش داشتند در جنبش مردمی مصر و چطور فعالانه شرکت میکردند. دقیقا اینطور است. حتی ما زنانی را میدیدیم که نمیتوانستند راه بروند و کهنسال بودند ولی سعی میکردند در این جنبش و انقلاب شرکت کنند و حرف میزدند و در بین مردم غذا تقسیم میکردند و کارهای اینچنینی. ولی باز هم شاهد بودیم که بعد از ﺁن در همان میدان که چطور جریاناتی که بعد روی کار ﺁمدند زنان را سرکوب کردند. یعنی زمانی زنان دوشادوش مردها بودند، جلو میرفتند، حرکت میکردند، جلوی صف بودند، جنسیت دیده نمی شد، کور بود. ولی بعد دیدیم که آن تفاوت جنسیتی عمده شد. این خطر وجود ندارد که وضعیت برای زنان بدتر بشود بخصوص در رابطه با کشورهای شمال آفریقا؟

مینا احدی: بطور واقعی اتفاقی که الان افتاده این است که جنبش اسلامیها و بویژه اخوان المسلمین با عجله سعی کردند به همراه نظامیها و باقیمانده حکومت قبلی یک انتخاباتی را سر هم بندی کنند با استفاده از تهدید و تطمیع و با استفاده از پول دادن و غیره و غیره رای گرفتند و یک مجلس بنظر من بسیار مضحک آنجا درست شده که اساسا دست اسلامیهاست. همین دیروز خبرگزاریها نشان میدادند که یک نفر در آنجا اذان میخواند و تا آنجایی که به موقعیت زنان برمیگردد چند نفر محجبه در آنجا حضور داشتند و همه اسلامی هستند و میخواهند قوانین اسلامی را در آنجا پیاده کنند. ولی بنظر من بازی هنوز تمام نشده است. نه در مصر و نه در تونس. تظاهراتی که زنان همین چند روز پیش در تونس داشتند شعار اصلی همین بود که هنوز بازی تمام نشده است. این بنظرم خیلی تیپیک است. همین امروز خبر رسید که در مصر اعتصاب عمومی است. بطور واقعی معلوم است که در جامعه مصر و یا جامعه تونس گرایشات مختلفی وجود دارد و جنبش اسلامی آنجا سالهای سال در حاشیه دیکتاتورها بوده و سعی کرده با استفاده امکاناتی که از عربستان سعودی و یا از ایران و غیره میگیرند تهدید بکنند و ترور سازمان بدهند و سعی میکنند الان از اتفاقاتی که در آنجا افتاده نهایت سواستفاده را بکنند. بنابراین از نظر من این یک خطر است و زنان مترقی و مدرن و سازمانهای زنان این را میدانند و همین الان بر عیله آنها مبارزه میکنند. منتها به نظر من نتیجه این مبارزات با وجود اینکه هنوز معلوم نیست ولی باید کماکان از زنان و حقوقشان و سازمانهای زنان قاطعانه دفاع کرد. ما هم نباید فکر کنیم بازی تمام شده. ما هم باید بعنوان کسانیکه علاقمند هستیم به سرنوشت مردم آنجا به ویژه بعنوان زنانی که از ایران تحت حاکمیت جمهوری اسلامی این حرفها را میزنیم هم با علاقه این مسائل را تعقیب و پیگیری کنیم و هم کمک کنیم به جنبش مترقی زنان و هم بعنوان کسانیکه ۳۰ سال ۳۲ سال زهر جمهوری اسلامی در تن آن جامعه ریخته شده، بعنوان کسانیکه ۳۰ سال دیده ایم که حکومت اسلامی یعنی چه، بعنوان زنانیکه از ایرانی که سر جنبش اسلامی در آن است سر ماری که باید همه جا نابود شود و از بین برود٬ حتما باید بلند شویم و با مردم و خواهران خودمان صحبت کنیم. خطر جنبش اسلامی را گوشزد کنیم. و من فکر میکنم که امسال ۸ مارس در عین حال باید یکی از تمها و مضوعات در ایران هم باید همین باشد. پیام همبستگی فرستادن به زنان در کشورهای اسلام زده.

در همین جا در عین حال اضافه کنم که انقلاب در ایران سال ۸۸ شروع شد و به آن کشورها رفت، الان دارد برمیگردد بعد از سوریه به ایران و من فکر میکنم تکلیف جنبش اسلامی نهایتا در ایران تعیین خواهد شد. بنظر من یک جنبش بسیار گسترده در ایران علیه حکومت اسلامی، علیه مذهب، علیه دخالت مذهب در دولت وجود دارد و در ایران است که بنحوی اساسی با جنبش اسلامی تعیین تکلیف خواهد شد. و من امیدوارم امسال ۸ مارس مهر این حرکت را داشته باشد.

مهین علیپور: نقش زنان در این جنبشی که شما بتصویر کشیدید به چه صورت خواهد بود بخصوص در ایران؟

مینا احدی: بنظر من زنان تا همین الان هم مبارزات گسترده ای کرده اند و از حق خودشان دفاع میکنند. بطور مثال وقتی زنانی از ایران به عنوان پناهنده و یا مهاجر به کشورهای مختلف میروند در بسیاری از موارد شنیده ایم که در مورد آنها میگویند خیلی از اعتماد بنفس بالایی این زنان برخوردار هستند. حقوق خودشان را بخوبی میشناسند و زنانی هستند که مبارزه کرده اند و حرمت آزادی را در این کشورها به رسمیت میشناسند. بطور واقعی در خود ایران زنان بسیار گسترده و هرروزه دارند مبارزه میکنند و مقابل قوانین اسلامی می ایستند. تا آنجایی فرضا به حجاب برمیگردد حکومت را شکست داده اند با وجود اینکه حکومت اسلامی وحشیانه ای سر کار است. شما در هر شهری از ایران بروید خیابان و مرکز خرید و غیره میتوانید ببینید آن چیزی که حکومت اسلامی میخواست در ابعاد میلیونی زیر پا گذاشته میشود. زنان در ایران آن تصویر را شکستند که حکومت راجع به زندگیشان و روابطشان و عاطفه شان و رختخوابشان تصمیم بگیرد. همه اینها به درجاتی در ابعاد اجتماعی پاسخ گرفته است. بنظر من زنان قهرمانانه بر علیه جمهوری اسلامی مبارزه میکنند. نکته دیگری که هست و شما هم به آن اشاره کردید مثلا علیا ماجده در مصر لباس خود را درآورده و برهنه عکسهای خود را در تمام دنیا گذاشت و همه این را دیدند و یا گلشیفته فرهانی این کار را کرده است. اینها همه بنظر من نوک یک کوه یخ است. اینها یک گوشه هایی از اعتراضات زنان به بی حقوق خودشان در این کشورهاست که بطور گسترده ای جریان دارد. و از این نظر هم تابو شکنانه بود حرکت در یکسال گذشته و زنان خیلی جلو آمدند. ما صد در صد از این اتفاقات و حرکتهایی نظیر حرکت علیا بعنوان بروزات خشم و انزجار زنان علیه قوانین اسلامی، علیه زن ستیزی اسلامی و علیه بی حقوقی که اسلامیون سعی میکنند به زنان تحمیل کنند٬ دفاع کردیم و دفاع میکنیم.

مهین علیپور: در ادامه همین حرکت علیا ما دیدیم که بسیاری از فعالین زنان این کار را کردند بخصوص آنهایی که پیشینه ایرانی نیز نداشتند این کار را کردند این حمایت را کردند و بعد هم دیدیم که گلشیفته این کار را میکند، شما این را بصورت یک جنبش میبینید؟ و اگر کسی بخواهد پیام این حرکت را بگیرد که تابو شکنی قسمت اعظم آن است در ایران به چه صورت باید دنبال کرد؟

مینا احدی: طبعا در مورد همین مسله که زنانی برهنه در رسانه ها ظاهر میشوند و یا عکس برهنه خود را پخش میکنند له و یا علیه آنها خیلی حرفها زده شده و خود این بحثها بسیار مهم بود. مثلا تا آنجایکه به گلشیفته برمیگردد مثلا من خودم در کلیپی راجع به این مسئله صحبت کردم روزانه هزار نفر دارند این کلیپ را نگاه میکنند و صدها کامنت گذاشته اند. خود این پلاتفرمیست که آدمها در مورد آن نظر میدهند. تمام داستان سر همین است که زن انسان است و راجع به روابط خودش و راجع به لباس پوشیدنش، راجع به بیرون رفتنش، راجع به کار کردنش و راجع به تمام مسائلی که به زندگی یک انسان برمیگردد، در سطح خصوصی، در سطح اجتماعی و در سطح سیاسی و فرهنگی خودش باید بتواند تصمیم بگیرد. جمهوری اسلامی این حق را از زنان گرفته و با گفتن اینکه ما داریم از شما حفاظت میکنیم و یا حمایت میکنیم در حقیقت تمام حقوق زنان را در طول این مدت زیر پا له کرده است. منتها در مقابل آن اعتراض وجود دارد و حتی اگر یک زنی می ﺁید برهنه عکس و یا فیلم میگیرد ما این را در یک متن و زمینه سیاسی میگذاریم و میگوییم که میزند زیر تمام قوانین ارتجاعی که حکومت سعی میکند این را به او تحمیل کند. به نظر من همه این اتفاقات و مباحثات نشان میدهد که ایران آبستن تحولات مهمی است. مسئله زنان در آنجا مهم است، جنبش گسترده ای در دفاع از حقوق زنان وجود دارد. خود زنان و دختران جوان در ایران کاملا سنت شکن هستند، کاملا تابو شکن هستند، کاملا یک زندگی دیگری را دارند پیش میبرند و همه اینها ظرفیتهای مثبت بسیاری را ایجاد کرده است که بعد از سرنگونی جمهوری اسلامی ایران میتواند جامعه ای باشد که در آن اولا در قوانین برابری زن و مرد به رسمیت شناخته شود ثانیا زنان حق خودشان را بگیرند و زندگی انسانی ای را در آینده ایران داشته باشند.

مهین علیپور: دقیقا. جمهوری اسلامی میگوید زنان مثل مروارید هستند و میدانیم که مروارید هم در صدف است که از آن محافظت کند! و زنان هم یک لگد گنده میزنند و "صدف" را خرد میکنند. فقط مینا جان میتوانید بگویید خود شما در این ۸ مارس چه کار خاصی انجام خواهید داد؟

مینا احدی: یکی از کارهای خاصی که میکنیم قرار است شهردارهای مختلفی که در ایتالیا از سکینه دفاع کردند قرار است کنفرانسی سازمان بدهند آنجا اگر بتوانیم یک کنگره جهانی علیه سنگسار، یک بیانیه برای اینکه نقطه پایان گذاشته شود به سنگسار خواهیم داشت و چندین جا در سخنرانیهای مختلف دعوت شده ام که شرکت میکنم و امیدوارم ۸ مارس ما مجموعه سازمانهای علیه تبعیض یا سازمانهای مختلف بتوانیم برنامه های متنوعی را داشته باشیم چون ما همیشه دفاع کرده ایم از حقوق زنان و امیدوارم امسال هم بتوانیم بدرخشیم و بتوانیم مجموعه برنامه هایی در سراسر جهان و ایران سازمان دهیم.


(از نازیلا صادقی که این گفتگو را برای نشریه انترناسیونال پیاده کرده اند سپاسگزاری میکنیم)